Stappenplan Verduurzaming Monument
Ondersteuning van de monumenteigenaar in elke fase van het verduurzamingsproces
Met een laagdrempelig aanbod van kennis en leningen stimuleert het Restauratiefonds eigenaren van monumenten om met duurzaamheid aan de slag te gaan. Dat is belangrijk, want er ligt een grote opgave. Het Restauratiefonds ondersteunt monumenteigenaren met de financiering van hun plannen voor hun monument door leningen voor onderhoud, restauratie, verduurzaming en herbestemming en is een eerste aanspreekpunt voor vragen over monumenten en financiën. Of een gebouw verduurzaamd wordt, staat of valt met wat de eigenaar ermee wil.
Kennisbehoefte Zoals gezegd, er ligt een flinke opgave. Dit blijkt uit jaarlijks onderzoek in het kader van de Routekaart Verduurzaming: 80 procent van de eigenaren is van plan om komend jaar in duurzaamheid te investeren. Een groot deel van hen heeft dat al eerder gedaan, ook al waren de kosten en opbrengsten onduidelijk. Er is, kortom, een grote behoefte aan kennis. Het Restauratiefonds draagt bij aan de verduurzaming van monumenten door het delen van haar kennis en die van partnerorganisaties. Maar biedt ook hulp bij de inzet van duurzaamheidsspecialisten en, natuurlijk, de financiering. Zo worden eigenaren geholpen bij het maken van een goed overwogen keuze, wat de kans op het behoud van monumenten vergroot.
Stappenplan Om eigenaren in alle fasen van de klantreis optimaal te ondersteunen, heeft het Restauratiefonds de verschillende beslismomenten geïnventariseerd die nodig zijn om te komen tot een verantwoorde, effectieve en kwalitatieve verduurzaming van het monument. Hieronder een stappenplan voor monumenteigenaren, gebaseerd op de klantreis.
1. Algemene informatie
Ga op zoek naar algemene informatie over wat er kan en mag met een monument. Afhankelijk van de monumentenstatus (is het een gemeentelijk, provinciaal of rijksmonument of maakt het deel uit van een beschermd stads- of dorpsgezicht?) zijn er verschillende regels en financieringsmogelijkheden.
Monumenten.nl/verduurzamen
Op de website Monumenten.nl vindt u veel informatie over verduurzamen en wordt verwezen naar financiële middelen en duurzaamheidsprofessionals. Monumenten.nl biedt ook andere informatie die in de beginfase van pas kan komen, zoals inspiratievideo’s en tips voor ingrepen om zelf uw energierekening te verlagen.
2. Zelfscan Duurzaam Monument
Wanneer u zich wilt verdiepen in de specifieke mogelijkheden van uw monument zonder meteen een deskundige in te schakelen, maakt u gebruik van de Zelfscan die werd ontwikkeld door het Restauratiefonds en De Groene Grachten. Met deze gratis online tool krijgt u snel inzicht in de duurzame mogelijkheden voor uw pand.
In de scan kunt u specificaties invullen over bijvoorbeeld oppervlakte, type dak en soort monument. U krijgt dan een advies op basis van eerdere adviezen die Groene Grachten gaf.
In de scan kunt u specificaties invullen over bijvoorbeeld oppervlakte, type dak en soort monument. U krijgt dan een advies op basis van eerdere adviezen die Groene Grachten gaf. In dat advies staan de kosten en de opbrengsten van de geadviseerde duurzaamheidsingrepen. Ook de financieringsmogelijkheden komen aan bod.
Lees meer over de Zelfscan via onderstaande link.
3a. Vergoeding Duurzaamheidsadvies
Vanuit de Zelfscan wordt verwezen naar Duurzame Monumenten (DuMo-) adviseurs. Als u toe bent aan de volgende stap, kunt u deze specialist uitnodigen voor een advies op maat. Dat is een concreet advies over kosten en opbrengsten, met in acht neming van de monumentale waarden. U kunt kiezen uit verschillende soorten advies, variërend van een quick scan tot een compleet doorgerekend advies.
Vergoeding door Restauratiefonds
Voor rijksmonumenten bedraagt de vergoeding voor een Quickscan 50% van het factuurbedrag met een maximum van € 500,00.
Voor gemeentelijke monumenten, provinciale monumenten en overig beschermd erfgoed bedraagt de vergoeding 50% van het factuurbedrag met een maximum van € 500,00 voor een Quickscan en een maximum van € 1.750,00 voor een Haalbaarheidsonderzoek of Maatwerkadvies.
3b. Ontzorgingsprogramma Verduurzaming Monumenten
Voor de ondersteuning van eigenaren van rijksmonumenten is in 2023 het ‘Ontzorgingsprogramma Verduurzaming Monumenten’ van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed van start gegaan. Deze ondersteuning bestaat uit een vergoeding voor een uitgebreid duurzaamheidsadvies en voor ondersteuning bij de stappen naar de daadwerkelijke realisatie van de verduurzaming. Meer informatie ziet u in het filmpje hiernaast.
Het programma wordt uitgevoerd door het Restauratiefonds. Er zijn negen DuMo-adviesbureaus verbonden en u kiest het bureau dat het beste bij u past.
Vergoeding De door u gekozen DuMo-adviseur mag voor de kosten van dit Duurzaam Monumenten-advies een korting geven op uw factuur van 50% tot een maximum van € 1.750,00 exclusief BTW.
Alle begeleidingskosten in een mogelijk vervolgtraject van de DuMo-adviseur worden 100% vergoed tot maximaal € 2.500,00 exclusief BTW.
4. Vergunning
Met het DuMo-advies in de hand stapt u vervolgens naar de gemeente. In de meeste gevallen zult u namelijk een vergunning nodig hebben voor de gekozen duurzaamheidsingrepen. Dankzij het DuMo-advies, waarin een goede afweging wordt gemaakt tussen de monumentale waarde en de verduurzaming, komt u beter beslagen ten ijs. Dat verhoogt de kans dat de gemeente u terwille zal zijn.
Lees meer over erfgoed in uw gemeente via de gemeente-pagina's op Monumenten.nl. Hier vindt u ook de contactgegevens van uw gemeente.
7. Financiering
Wanneer alle stappen en hobbels genomen zijn en u wilt overgaan tot uitvoering, moet die natuurlijk gefinancierd worden.
Voor eigenaren van rijksmonumentale woonhuizen hebben we voor energiebesparende mogelijkheden, de laagrentende Duurzame Monumenten-Lening.
Een Duurzame Monumentenplus-Lening is een laagrentende lening die wordt verstrekt aan eigenaren voor energiebesparende maatregelen in of aan een rijksmonument dat niet als woonhuis is geregistreerd volgens www.monumentenregister.nl. Ook voor niet-rijksmonumenten heeft het Restauratiefonds financiële regelingen. Deze kunnen verschillen per provincie of gemeente.
Naast financieringen wijst het Restauratiefonds u ook op eventuele subsidiemogelijkheden. Zo hoopt het eigenaren te helpen bij het rond krijgen van de financiering van de verduurzamingsopgave.
> Bekijk hier de regelingen die voor u van toepassing kunnen zijn
Eigenaren kunnen ervoor kiezen om direct een aanvraag bij het Restauratiefonds te doen, maar ze kunnen ook eerst met de financieringsspecialisten of monumentencoaches de mogelijkheden bespreken. Het Restauratiefonds is in alle fases van de klantreis beschikbaar voor meedenken en advies. Op die manier maken we de monumenten in Nederland gezamenlijk toekomstbestendig.